مرتضی عامری قدم چهار سئوال 1 الی 11

برگرفته از کتاب کارگاه بهبودی نوشته #مجتبی_دشتی ویراست و چاپ دهم

قدم 4

ما یک ترازنامه‌ي اخلاقی بی‌باکانه و جست‌وجوگرانه از خود تهیه کردیم.

ای مهربان بخشنده!

مرا انگیزه‌ي بخشش عطا کن.

تا با بخشش دیگران حضورت در درونم فزونی یابد.

کمک کن بار رنجش‌ها و کینه‌ها را از دوشم بردارم. كه چون حايلی است بین من و تو. وقتی از دردها و رنجش‌های درونی خلاص می‌شویم. دیدارمان وضوح بیشتری پیدا می‌کند.

من چشم بر زشتی‌ها می‌بندم، چون تو همه را نکو خلق کردی.

مرا سیرتی زیبا و قلبی بی‌کینه عطا فرما.

در گام چهارم، با گرفتن چندین ترازنامه از جمله تراز رنجش‌ها، ترس‌ها و سوءاستفاده‌ها می‌توانید بیشتر به ماهیت بیماری‌تان پی ببرید فقط نباید از جست‌وجو در درون خود هراس داشته باشید. دست به قلم شدن و مرور گذشته خود و نوشتن دردها و رنج‌ها و ترس‌ها ،کمکتان می‌کند. امید به رهایی داشته باشید تا درب جدیدی روی زندگی‌تان باز شود با اين كار ديگر نگاهتان به زندگی از روی غبطه، ناامیدی و ترس نخواهد بود و با خواندن ترازتان در قدم بعدی یاد می‌گیرید که خود را ببخشید و تمرینی باشد برای بخشیدن دیگران که سود روحانی‌اش عاید خودتان می‌شود و در نهایت به آرامش خواهید رسید. در ضمن مسبب وصل شدن شما به خداوند و برداشتن سدهای بین شما و او می‌شود. نویدی که می‌توان داد با برداشتن اساسی و صحیح این قدم روحتان شفا خواهد یافت و حتی وسوسه‌های افراطی در مورد میل به مصرف را از دست خواهید داد. با برداشتن این گام آن شخصیت خود ساخته و دروغین از درونتان رخت می‌بندد زیرا که در مسیر بهبودی و بازیابی نیازی به آن شخصیت نیست. ارزیابی و جست‌وجویی که در خودتان می‌کنید با این هدف معنا پیدا می‌کند که شناخت بهتری از خودتان بروز احساسات‌تان، طرح‌ها و زمینه‌های شکل‌گیری رنجش‌هایتان، نگرانی‌ها و چگونگی رفتار و خطاهایتان و ارزیابی دقیق و به دور از نگرانی و وحشت برای رهایی از افکار بیهوده‌ي گذشته به دست می‌آورید.

قدم چهارم اولین قدم آشتی با خود و شخصیت جدید و عاری از ماده‌ي مخدر است. شخصیتی که اگر قدیس نشود حداقل به خود و دنیای پیرامون خود خسارت نخواهد زد. امروز که در مسیر بازیابی و بهبودی قرار گرفته‌اید نگاه به رنجش‌ها باعث درجا زدن یا توقف می‌شود در قدم چهارم با بررسی شرایطی که باعث ایجاد رنجش شده تمرکز اصلی‌تان را روی خودتان که چه نقشی در ایجاد این رنجش‌ها داشته‌اید معطوف می‌نمایید.

پیام قدم چهارم برای ما این است که: تو انسانی هستی بر گرفته از قسمت‌های خوب و بد که بخشی از زندگی‌ات را نگرانی‌ها، رنجش‌ها، دردها و ترس‌ها به خود اختصاص داده بود و رنجش‌های کهنه گهگاهی گریبانت را می‌گرفت تا مجبورت کند برای رهایی از شرشان دنبال مسکنی باشی و در نهایت راه چاره را در مواد و الکل یافتی. و امروز با شناخت این گام تمامی این احساسات را شناسایی کرده و اسیر و حمل‌کننده این رنجش‌ها، نگرانی‌ها و ترس‌ها نیستی.

با انجام این قدم احساس بدتان را به احساس خوب تغییر داده و احساس خوب را در زندگی تکرار نموده تا همیشه از زندگی‌تان بهره ببرید و همانند مردم عادی بتوانید در اجتماع بدون ترس، رنجش و نگرانی زندگی کنید و از ارتباط با مردم فصل جدیدی را در زندگی آغاز کنید.

1ـ آیا هیچ دستاویز یا بهانه‌ای برای کار نکردن این قدم دارم آنها چه هستند؟

در ‌واقع ما نمی‌خواهیم دنبال مشکلاتی که مسبب اصلی دردها و رنجش‌هایمان است باشیم و فکر می‌کنیم که آگاهی از آنها برایمان مجدداً ایجاد درد و ناراحتی می‌نماید و در بروز مشکلات از نگاه کردن به نقش خودمان واهمه داریم چون مسبب اصلی رنجش‌ها، ترس، و ناراحتی‌های گذشته‌مان خودمان بوده‌ایم و معمولاً سعی کرده‌ایم که شخصیت واقعی خودمان را انکار کنیم و چون می‌دانیم این قدم ما را با شخصیت واقعی‌مان روبرو خواهد کرد از انجام آن خودداری می‌کنیم و اغلب چون نمی‌خواهیم این کار را انجام دهیم، بهانه و دستاویزش را هم با بروز رفتارهای غیرمنطقی برای خودمان پیدا می‌نماییم.

2ـ منافعی که ممکن است از طریق نوشتن یک ترازنامه‌ي اخلاقی بی‌باکانه و جست‌وجوگرانه برایم حاصل شود چه می‌باشند؟

می‌توانم با کار کردن این قدم احساسات خود را شناسایی کرده و با آنها روبرو شوم و خود و دنیای پیرامونم را بشناسم، ذات خطاها و نقاط قوت خود را می‌بینم به خداوند نزدیک می‌شوم و روحم آزاد خواهد شد و نوع رفتارم بهتر خواهد شد، می‌فهمم که بیماری من مصرف نبوده و بهبودی نیز فقط کار کردن سه قدم نیست، با ترس‌ها و اثرات آن در زندگی آشنا می‌شوم، با دیدن خطاهای گذشته راه تکرار آن را در امروز می‌بندم، از رویابافی و تصورات باطل که از خود داشتم دست برمی‌دارم، ممکن است با نوشتن ترازنامه با حقیقت خود آشنا شوم، شاید بنویسم خود را بیشتر دوست داشته باشم، ممکن است از رنجش‌ها رها شوم ممکن است خرابی از حد بگذرد آباد شود، ممکن است به بیداری روحانی برسم اگر از کلمه‌ي ممکن است استفاده شده برای اینکه هنوز به بیداری نرسیده‌ایم.

3ـ چرا نباید کار کردن این قدم را به تعویق بیاندازم؟

چون انگیزه‌های خود را از دست خواهم داد بهبودی‌ام متوقف می‌شود و دچار لغزش خواهم شد، پذیرا شدن، صداقت، اعتماد، ایمان، شهامت، امید به بهبودی و تمام اصول روحانی موقعی کارساز است که از آنها استفاده نمایم در غیر این صورت در میانه‌ي راه خواهم ماند و یک کار ناتمام پشت سر خود باقی خواهم گذاشت، از شناخت خدا دور خواهم شد، من باید خطاهای خود را ببینم و آن را بازگو کنم هر چه آن را به تعویق اندازم ممکن است این فرصت را از دست بدهم و هیچ وقت خود را نشناسم. فاصله در مسير بهبودی یعنی پسرفت «اگر در آینه صورت کثیف خود را ببینم و آن را پاک نکنیم از روی نادانی است.»

4ـ منافع به تعویق نینداختن آن چیست؟

موجب اصلاح رفتار من با دیگران خواهد شد، روابطم بهتر خواهد شد، شناختم نسبت به خودم بیشتر خواهد شد، یک قدم دیگر به جلو خواهم رفت، گذر از دردهای ناشی از یادآور شدن گذشته، خلاصی از افکار و بیهودگی، ادامه سیر و سلوک روحانی در برنامه، اعتماد به خدا و نیرویی که در قدم سه شناختم، شخم زدن درون و بیرون کشیدن نخاله‌های درونی که گهگاهی دردآور است، شناخت ریشه‌ای خودم، هدفمند کردن ادامه‌ي حرکت در بهبودی، امروز کار می‌کنم چرا که شاید هیچ وقت فردایی نباشد من باید هر چه زودتر جلا پیدا کنم.

5ـ آیا از کار کردن این قدم می‌ترسم؟ ترس من از چیست؟

ترس از اینکه اسراری که درون من است فاش شود، ترس از اینکه مجبور به مرور زندگی گذشته شوم و احساسات بد سراغم بیاید، ترس از آگاهی از درون خویش، ترس از قضاوت دیگران، ترس از تغییر کردن، ترس از این‌که نتوانم خود را ببخشم، ترس از بیان حقیقت خود، ترس از کنار گذاشتن رفتارهای گذشته، ترس از فهميدنِ اینکه تا حالا درجا زده‌ام، ترس از ریختن آبرو، ترس از اینکه شاید خدا مرا نبخشیده باشد، ترس از روبرو شدن با احساسات منفی خودم. زیربنای این ترس‌ها، ترس از قضاوت می‌باشد از اینکه فکر کنم راهنمایم در مورد من چه فکری خواهد کرد مرا آزار می‌دهد.

6ـ برای من جست‌وجوگر و بی‌باک چه مفهومی دارد؟

یعنی پاگذاشتن روی ترس‌ها بدون فیلم‌نامه‌نویسی، با شجاعت، امید و بدون ترس و بدون در نظر گرفتن قضاوت‌ها و هم‌چنین نگاهی با دقت، عمیق و موشکافانه به خود، بی‌باکانه یعنی علی‌رغم میلم آن را به انجام برسانم چرا که او توانایی و شهامت خواهد داد که با خطاهای گذشته‌ام روبرو شوم.

7ـ آیا با راهنمایم کار می‌کنم و با دیگر معتادان صحبت می‌کنم؟ چه اقدامات دیگری انجام می‌دهم تا اطمینان حاصل کنم که می‌توانم با مسایلی که در ترازنامه به من آشکار می‌شود روبرو شوم؟

مسايل خصوصی را با راهنمایم کار خواهم کرد اگر نبود با یکی از اعضایی که این قدم را پشت سر گذاشته و به صلح درونی رسیده بیان خواهم کرد و از خداوند کمک می‌گیرم و مسايل را غلو نمی کنم، حقیقت آن را می‌بینم و به آرامشی که در پس آن به دست خواهم آورد می‌اندیشم، با اعتماد به خداوند و پیمانی که در قدم سوم با او بستم مطمئن هستم آنچه را که خداوند به من می‌دهد مطابق با گنجایش من است و هیچ دردی را بیشتر از ظرفیت من نمی‌دهد.

8ـ آیا لغت اخلاقی مرا آزار می‌دهد؟

خیلی از اخلاقیات و ارزش‌ها را به خاطر خودخواهی‌ها و خودپرستی‌هایم زیرپا گذاشته‌ام .امروز هم گاهی لغت اخلاقی مرا آزار می‌دهد چون با کلمه‌ي اخلاق مرا با دیگران مقایسه می‌کردند و می‌گفتند تو مورد اخلاقی داری و اگر با این کلمه روبرو می‌شدم احساس می‌کردم انسان خوبی نیستم و آزار می‌دیدم چرا که چیزهایی که برای همه معیار و باور بود برای من نبود، من شاید مشکل اخلاقی داشته‌ام ولی دلیلی نمی‌شود حقیقت خود را نبینم یا از آن فرار کنم، اخلاق راه و روشی است برای زندگی.

9ـ آیا تفکر درباره توقعات جامعه مرا آزار می‌دهد و می‌ترسم که نتوانم هیچ وقت خود را با آن تطبیق دهم؟

در گذشته بله امروز هم گاهی، چرا که احساس می‌کنم خیلی از معیارهای ارزشی جامعه برای من ضدارزش است و گاهی هم خودم را می‌بینم و مصلحت اجتماع را نمی‌بینم و با رعایت نکردن قوانین می‌خواهم رنجش‌های گذشته خود را تلافی کنم. امروز با ارزش قايل شدن در جهت بهبودی سعی می‌کنم خودم را با آن تطبیق دهم سعی می‌کنم تا جایی که می‌توانم توقعات جامعه نسبت به خودم را برآورده کنم.

10ـ چه ارزش‌ها و اصولی برای من مهم هستند؟

ارزش‌ها اغلب شخصی است و برای هر کس متفاوت است. امروز سعی می‌کنم که ارزشهایم را با دیگران مقایسه کنم. ارزش‌هایی که امروز برای من مهمّ هستند عبارتند از: خدمت، صداقت، تعهد، اعتماد، امانت‌داری، فروتنی در بهبودی، تمایل به تغییر، انسانی باشم در جهت حفظ منافع جامعه‌ام، محبّت، بخشش، دعا کردن حتی برای کسانی که دوستمان ندارند، وفای به عهد، پذیرش، حفظ گمنامی و تمامی آنچه که مرا به خداوند و گوهر وجود نزدیک‌تر می‌کند.

11ـ تصمیم به کار کردن قدم چهارم به چه شکلی نشانگر شهامت، اعتماد، ایمان، صداقت و تمایل من است؟

اگر طالب بهبودی هستم آنچه را که لازم است باید انجام دهم، اعتماد کنم و متعهدانه انجام دهم، وسر راه خداوند کنار بروم تا اراده‌اش در زندگی‌ام جاری شود. امروز به او اعتماد و ایمان دارم و هیچ راهی برای فریفتن خویش ندارم و به این درک رسیده‌ام که بدون صداقت، پاک بودن غیرممکن است. امروز نیز در این قدم وقت آن رسیده که خود را صادقانه مورد بررسی قرار دهم، اگر تمام اصول روحانی قبلی را به اجرا درنیاورم یعنی هیچ تمایلی به انجام این قدم ندارم.

برچسب‌ها: مرتضی عامری, مجتبی دشتی, اعتیاد, بهبودی

قدم چهارم الانان...